Robots. Dat zijn toch van die metalen mannetjes, rammelend en ratelend bewegende stalen skeletten vol elektroden en draadjes, pneumatische en hydraulische gewrichten. Jazeker, en daar bouwde de Amorphic Robot Works onder leiding van de Amerikaanse kunstenaar Chico MacMurtrie er de afgelopen vijftien jaar meer dan 200 van. Hij vestigde er zijn reputatie mee als een van ‘s werelds bekendste robotkunstenaars.

Maar recent zetten zijn studies naar de menselijke conditie en bewegende sculpturen hem op een ander spoor. Naast de vaak loodzware en kwetsbare stalen skeletten ontdekte en experimenteert MacMurtrie nu met de mogelijkheden van lichtgewicht kunststof, plastics en het spuitgieten van gewrichten. Het resultaat is een serie vederlichte robots: Inflatable Bodies. Deze refereren niet alleen aan de botten van mens en dier, maar ook aan de spieren. De eerste serie van zestien heet Inflatable Birds. In de loop van zijn carrière heeft MacMurtrie, Mexicaans Amerikaan van origine, groot inzicht verworven in de betekenis van beweging, ook als die loskomt van zijn menselijke of dierlijke bron. “De simpele acties die wij bijna gedachteloos uitvoeren krijgen een andere lading als we ze opleggen aan een wezen dat zijn uiterste best doet om dat wat voor ons natuurlijk is, met grote moeite na te bootsen.” Volgens MacMurtrie helpen zijn machines, wier enige doel is om te groeien, te bewegen en te interacteren ons na te denken over de essentie van levende, biologische systemen. “Iets belangrijks waar wij in ons robottijdperk, deze tijd van automatisering waarin machines bijna alle aspecten van het menselijk leven en werken overnemen, het zicht op dreigen te verliezen.

In slappe toestand passen de Inflatable Birds in een koffer, maar eenmaal uitgepakt en met buisjes aangesloten op een kompressor, die ze van de broodnodige zuurstof en gas vooorziet, komen ze tot leven. In een paar minuten vullen de armen zich met lucht waardoor ze uitklappen als de vleugels van een vogel. En door het elektronisch scharnier in het midden bewegen ze nog ook, langzaam maar onmiskenbaar betoverend. Zeker wanneer er zestien in formatie door de ruimte lijken te ‘vliegen’. En lopen de vleugels na verloop van tijd weer langzaam leeg, dan knakken ze om waardoor er ineens een gigantische witte spin door de ruimte lijkt te lopen.

“Meer dan elk ander project tot nu toe, onderstrepen de Inflatable Bodies mijn respect voor de natuur”, aldus MacMurtie. “Bovendien bieden ze de mogelijkheid om de interactie tussen kunstwerk en mens nog intiemer te maken. Ze zijn speels en zacht, kunnen dankzij hun lichte gewicht gemakkelijk vervoerd worden en komen zowel zwevend als op de grond tot hun recht waardoor er een directe band met het publiek kan ontstaan.” MacMurtrie droomt er dan ook van om zijn opblaasbare robots door te ontwikkelen tot grootschalige, interactieve opblaasbare architectuur.

Alle zestien Inflatable Birds bij elkaar waren vorig jaar alleen te zien in Adelaide, Australië. Een ander recent project van de Amorphic Robot Works is The Totemobile, een Citroën DS die zich in drie fases ontvouwt en opricht tot een antropomorfe toem; een spectaculaire twintig meter hoge organische transformer. Dit werk wordt gebouwd voor de Citroënshowroom op de Parijse Champs Elysees. Overigens is zijn project bij MU niet de eerste keer dat MacMurtrie zijn werk laat zien in Eindhoven. Twintig jaar geleden exposeerde hij hier voor het eerst enkele mechanische robots bij kunstenaarscollectief 2B. Amorphic Robot Works is momenteel gevestigd in een oude kerk in Red Hook, Brooklyn. Voor meer informatie en achtergronden www.cronos.net/~bk/amorphic